Diş Taşları Neden Oluşur ve Nasıl Temizlenir?

Diş taşları (tartar), dişlerin üzerinde biriken plakların zamanla sertleşmesi sonucu oluşur. Bu durum, ağız sağlığı açısından önemli sorunlara yol açabilir ve diş eti hastalıklarının gelişmesine zemin hazırlayabilir. Diş taşlarının oluşumu, temizlenmesi ve önlenmesi hakkında merak edilenleri aşağıda detaylı bir şekilde ele alıyoruz.

İçindekiler

Diş Taşı Nedir?

Diş taşı, dişlerin üzerinde biriken ve sertleşen plakların mineralize olması sonucu oluşan bir tabakadır. Diş taşları genellikle diş eti çizgisinin üzerinde ve özellikle tükürük bezlerinin yakınındaki dişlerde daha fazla görülür. Sarımsı veya kahverengimsi bir renkte olabilir ve zamanla dişlerin doğal rengini etkileyebilir.

Diş Taşı Neden Oluşur?

Diş taşı oluşumunun temel nedeni, düzenli ve yeterli ağız hijyeninin sağlanamamasıdır. Dişlerin üzerinde biriken plaklar, zamanla sertleşir ve diş taşına dönüşür. Diş taşı oluşumunu hızlandıran faktörler şunlardır:

• Düzenli Fırçalama Eksikliği: Dişlerin yeterince fırçalanmaması, plakların birikmesine ve sertleşmesine neden olur.
• Diş İpi Kullanımının İhmal Edilmesi: Diş ipi, diş aralarındaki plakları temizlemede etkilidir. Diş ipi kullanılmadığında bu bölgelerde plak birikimi artar.
• Sigara Kullanımı: Sigara içen kişilerde diş taşı oluşumu daha yaygındır. Nikotin ve tütün, dişlerde plakların hızla sertleşmesine neden olabilir.
• Yanlış Beslenme Alışkanlıkları: Şekerli ve nişastalı gıdalar, plak oluşumunu hızlandırarak diş taşı riskini artırır.

Diş Taşlarının Zararları Nelerdir?

Diş taşları, sadece estetik bir sorun olmakla kalmaz, aynı zamanda ciddi ağız sağlığı sorunlarına da yol açabilir. Diş taşlarının yol açabileceği sorunlar şunlardır:

• Diş Eti Hastalıkları: Diş taşları, diş eti iltihabına (gingivit) ve ileri aşamalarda diş eti çekilmesine (periodontitis) neden olabilir.
• Kötü Ağız Kokusu: Diş taşları, bakterilerin birikmesine neden olarak kötü ağız kokusuna yol açabilir.
• Dişlerde Sararma: Diş taşları, dişlerin üzerinde bir tabaka oluşturarak dişlerin sarımsı veya kahverengimsi bir renk almasına neden olabilir.
• Çürük Oluşumu: Diş taşları, diş yüzeylerinde plak birikimini artırarak diş çürümelerine yol açabilir.

Diş Taşı Temizliği Nasıl Yapılır?

Diş taşı temizliği, diş hekiminin klinik ortamda gerçekleştirdiği bir işlemdir. Diş taşı temizliği şu adımlarla yapılır:

• Ön Muayene: Diş hekimi, dişlerdeki diş taşlarını ve diş eti durumunu değerlendirir.
• Ultrasonik Cihaz Kullanımı: Diş taşları, ultrasonik cihazlarla titreşim kullanılarak dişlerden uzaklaştırılır. Bu cihazlar, diş taşlarını parçalayarak etkili bir temizlik sağlar.
• El Aletleri ile Temizlik: Ultrasonik cihazın erişemediği bölgeler, manuel el aletleri ile temizlenir.
• Parlatma: Dişler temizlendikten sonra yüzeyler parlatılarak plak birikimi önlenir ve dişler daha pürüzsüz hale getirilir.
• Flor Uygulaması: Diş taşı temizliği sonrası diş minesini güçlendirmek amacıyla flor uygulaması yapılabilir.

Diş Taşlarını Önlemek İçin Ne Yapılabilir?

Diş taşı oluşumunu önlemek için düzenli ağız hijyeni uygulamak esastır. Diş taşı oluşumunu engellemek için şu adımları izleyebilirsiniz:

• Düzenli Fırçalama: Günde en az iki kez dişlerinizi florürlü bir diş macunu ile fırçalayın.
• Diş İpi Kullanımı: Diş ipi kullanarak diş aralarındaki plakları temizleyin.
• Dengeli Beslenme: Şekerli ve nişastalı gıdaları azaltın, taze sebze ve meyveler tüketin.
• Sigara Bırakma: Sigara içiyorsanız, bırakmak diş sağlığınız için faydalı olacaktır.
• Düzenli Diş Hekimi Kontrolleri: 6 ayda bir diş hekimi kontrolüne giderek diş taşı temizliği yaptırın.

Diş Taşı Temizliği Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?

Diş taşı temizliği sonrasında dişlerinizin temiz kalması ve yeni diş taşı oluşumunu önlemek için şu noktalara dikkat etmelisiniz:

• Yumuşak Besinler Tüketin: İlk birkaç gün yumuşak ve ılık besinler tüketmek diş etlerinizin rahatlamasına yardımcı olabilir.
• Ağız Hijyenine Devam Edin: Dişlerinizi düzenli olarak fırçalamaya ve diş ipi kullanmaya devam edin.
• Dişlerinizi Florürlü Ürünlerle Koruyun: Florür içeren diş macunu ve gargara kullanarak dişlerinizi güçlendirin.

Diş Taşı Temizliğinin Faydaları

Diş taşı temizliği, sadece dişlerinizin daha beyaz ve estetik görünmesini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda ağız sağlığınızı da korur. Diş taşı temizliğinin bazı faydaları şunlardır:

• Diş Eti Sağlığını Korur: Diş taşı temizliği, diş eti iltihaplarını önleyerek diş eti sağlığını korur.
• Kötü Ağız Kokusunu Giderir: Diş taşı temizliği, bakterilerin neden olduğu kötü ağız kokusunu ortadan kaldırır.
• Diş Çürüklerini Önler: Plak birikimini engelleyerek diş çürüklerinin oluşmasını önler.

Diş Taşı Oluşumunu Önlemek İçin Beslenme Önerileri

Beslenme alışkanlıklarınız, diş taşı oluşumunu etkileyebilir. Diş taşını önlemek için şu beslenme önerilerine dikkat edebilirsiniz:

• Su İçmek: Yemeklerden sonra su içmek, ağzınızdaki yiyecek artıklarını temizler ve plak oluşumunu azaltır.
• Lifli Gıdalar Tüketmek: Sebzeler ve meyveler gibi lifli gıdalar çiğneme sırasında diş yüzeylerini temizlemeye yardımcı olur.
• Şekerli Gıdalardan Kaçınmak: Şekerli ve yapışkan gıdalar plak oluşumunu hızlandırır. Bu tür gıdaları sınırlamak önemlidir.